Vrouwen met moed

In Nederland was het, toen ik in 1970 bij de politie begon, nog helemaal geen gemeen goed dat de vrouwelijke collega's in alle takken van het politiewerk welkom waren. Ja bij de KPZP (kinder- en zedenpolitie) en bij het Verkeer (vaak specifiek voor verkeersonderwijs op scholen). In de Algemene Surveillance Dienst ? Echt niet in alle korpsen! Dat is nu natuurlijk helemaal anders in Nederland waar de vrouw volledig deelt neemt aan het sociale en economisch leven.
Daarom is het fantastisch dat er in de provincie Kunduz op elk district dames werken. En de provinciaal commandant MG Qatra steunt vrouwen participatie in zijn korps volledig.
Hun positie is niet makkelijk. In het bijzonder in een land waar de meeste dames de volledige burqa dragen.

Deze dames zijn moedig en zijn de voorlopers van een culturele verandering.
Mijn collega's zetten zich in, niet alleen voor de opleiding van de dames (want in bijna elke opleidingsgroep zowel bij Rule of Law als bij de specifieke politie opleidingen zijn dames vertegenwoordigd), maar ook door mentoring en advies specifiek voor vrouwelijke politie ambtenaren.

Vee vervoer

De Afghanen gaan op een heel natuurlijk wijze met hun vee om. In onze ogen misschien niet altijd even zachtzinnig - maar ja het leven in Afghanistan is voor mens noch dier zachtzinnig. Toch is er het nodige vertrouwen tussen mens en dier en zie ik geen opzettelijk wreed gedrag.
Je ziet soms grote kuddes schapen los door de stad gewandeld worden.

Maar ook voor het gemotoriseerd vervoer van schapen draait de Afghaan zijn hand niet om.

Al iets ingewikkelder wordt het met het vervoer van paarden.

In Europa kan je cursussen volgen hoe je een paard in een luxe trailer moet krijgen. Hoe je paarden in een open pick up truck moet krijgen lijkt me iets moeilijker.

Maar hoe je een kalf vervoert op een twee meter hoge vrachtwagen met zand ??

Mujahideen dag

Vandaag mijn 100ste bericht.
 Het is Mujahideen dag in Afghanistan, of was het gisteren ?
Omdat de Afghanen zelf een eigen jaartelling hebben en eigen maanden benoemen is het altijd een beetje moeilijk om de aansluiting met onze kalender te vinden. Google zegt vandaag, de Afghanen zeggen gisteren. En ik denk dat de Afghanen gelijk hebben, het is ten slotte hun nationale feestdag.
Over het hele land wordt dan 'gevierd' dat de Mujahideen op 28 april 1992 de Communistische regering van president Najibullah ten val brachten.
'Gevierd' staat tussen aanhalingen tekentjes want niet iedereen in Afghanistan is even blij met deze overwinning. De zege van de Mujahideen bracht namelijk geen einde aan de burgeroorlog, in tegendeel. Het front van de Mujahideen viel (verder) uiteen en er begon een afgrijselijke onderlinge oorlog waarin, met name de hoofdstad Kaboel, door de strijdende groepen vrijwel dagelijks werd gebombardeerd. De grote verwoesting van Kaboel heeft juist in de daarop volgende 4 jaar plaats gehad.
De oorlog om Kaboel tussen de diverse Hujahideen groepen kwam pas tot een einde toen de Taliban de stad in nam in 1996, waarna de volgend lijdensweg voor de Afghanen begon.

Ik vond onderstaande foto:

Veel Afghanen verlangen terug naar de periode van vrede en relatieve stabiliteit. Kaboel was het Parijs van Centraal Azie. Veel rijke Indiers brachten de zomer door in Kaboel dat door zijn hoge ligging (ruim 1800 meter) een aangenaam klimaat had. Er waren bossen en parken. Dit alles is verwoest.

De tekst op de onderste foto ( infamous warlord) verwijst naar een lid van het hedendaagse parlement.

Vandaag houden we een laag profiel. Het is niet ongebruikelijk dat het op deze 'feestdag' onrustig is in de stad.

Vooruitgang

Is alle modernisering vooruit gang ?
Een groot deel van de Afghanen is huiverig voor wat wij als vooruitgang zien.
Elke heerser (Khan, koning of president) die moderniseringen doorvoerde kreeg vrijwel onmiddellijk grote weerstand van een belangrijk deel van de Afghaanse bevolking. De meeste van hen overleden dan ook niet in hun bed.
De geestelijkheid nam in het verzet vaak het voortouw en zijn de bewakers van de Islamitische tradities.

Kaboel is altijd het centrum van de veranderings gezindheid is geweest. Maar het platteland (laten we beter zeggen het rurale deel van het land) heeft met al die moderne zaken niets op.

School meisjes

Dat het in Afghanistan de goede kant op gaat is misschien wel het meest duidelijk te zien aan de groepen schoolkinderen die je elke dag op straat ziet. In een eerdere blog besprak ik al even het efficiënte gebruik van de schoolgebouwen door een 'ploegen systeem' waarin in drie groepen leerlingen gedurende de dag gebruik maken van de faciliteiten.

Het leukste is altijd de groepen kinderen op weg naar school te zien. In het bijzonder de meisjes. Dat gebeurde toch echt niet tien jaar geleden. Wie de jeugd heeft heeft de toekomst en 'een slimme meid is op haar toekomst voorbereid' en dat geldt extra in Afghanistan. Een goede school opleiding zal de samenleving fundamenteel in de goede richting stuwen. Vooral als meer en meer jonge vrouwen toegang krijgen tot scholing.
Een zaak van lange adem maar de basis wordt gelegd, elke dag. En dat is zo hoopgevend.

Onderweg

Vandaag ben ik van Kunduz naar Kaboel terug gevlogen.
Zoals ik al eerder een keer blogde, vliegen is een onzekere zaak hier met Inshallah Air (wier devies is Time flies, you don't).
Het was zaak op tijd op het vliegveld te zijn want wachten op late passagiers doen ze niet en volgens een strak schema wordt er ook al niet gevlogen.
Wachtend zag ik een Duitse heli laag over de papavers scheren. Je weet wel,  de papaver somniferum, waar we er nogal wat van hebben in Afghanistan.

Even later hoorden we een vliegtuig aan komen en reden we snel naar de landings strip. Ja hoor, ons vliegtuig !  Niet dus, het was van de Amerikaanse ambassade.
Weer wachten ... maar ons geduld werd beloond want ons vliegtuigje kwam even later ook aan.
De reis ging langs Mazar e Sharif waar we met ons kleine vliegtuigje naast deze joekel stonden.

Soms vraag ik me af waar ze al dat materiaal voor gebruiken ?  Hebben de insurgents nu ook al vliegtuigen ? Gelukkig heb ik meer verstand van verzekeren.

Overigens hadden we ook een extra passagier aan boord.

Honden zijn voor onze veiligheid onmisbaar in de missie. Bij opstijgen en landen liep hij even naar zijn baasje om de druk op zijn oren weg te laten masseren. Slim he ? T'is dat die collega van die harige armen had.

Ezel

Mijn Eeyore kijkt soms wat triest uit zijn ogen maar hier in Afghanistan is hij trots op wat zijn familie alle maal doet.
Overal in het straatbeeld zie je ezeltjes.

Soms staan ze geduldig te wachten of ze vandaag nog worden in gehuurd om met hun wagentje nog een vrachtje weg te rijden.

Anderen zijn al met een vracht onderweg.

In die ezelkar kan echt meer dan in een kruiwagen ...

Maar je kan ook met je kleinzoon op een heel waardige wijze onderweg zijn, rijdend op een witte ezel.

In je eentje kan natuurlijk ook!

Fietsbom

Gisteravond om kwart voor zes werd ik gebeld dat in de stad Kunduz een fietsbom was ontploft.
De springstof zat verborgen in het frame. De aanvaller plaatste zijn fiets zo dat een politie auto ernstig werd beschadigd. Twee inwoners van Kunduz evenals drie agenten werden verwond.

Toen ik vanmiddag op het hoofdbureau kwam en het wrak van de auto bekeek kon ik, ondanks de ernstige situatie, toch een glimlach niet onderdrukken. Kijk eens naar het kenteken van de auto !

Gelukkig zijn vanmiddag al twee van de drie collega's uit het ziekenhuis ontslagen.

De zijkant van de auto laat zien hoe de druk golf de auto raakte. Gelukkig was er weinig scherfwerking.

Ook van de voorruit is weinig over.

De bom ontplofte in een straat die wij ook regelmatig gebruiken.

Voorzichtigheid blijft dus geboden. Het is nog geen vakantieland.

Burqa

Hier in Kunduz zijn de meeste dames toch wel gekleed in een burqa.
Ik begin er langzaam aan aangewend te raken, het valt me niet meer op in het straatbeeld.

NATO blauw is de meest gebruikte kleur, hoewel ze ook in andere kleuren te krijgen zijn.

Dames maken natuurlijk veel gebruik van tuk tuks.

Met de burqa is het lopen niet erg makkelijk,met alle gaten in de wegen, de plassen en modderige stukken. En natuurlijk is het zicht heel beperkt.

In het overwegende Pashtun wijk van Kunduz worden veel koetsjes gebruikt waarvan ook vooral de dames gebruik maken.

Voor de kinderen is het geen probleem, ik denk dat Nederlandse kinderen als de dood zouden zijn voor iemand in zo'n gewaad.

En met alle tantes erbij is het best gezellig.

Mooi Afghanistan

De sneeuw smelt in de bergen en overdag is het al flink warm.

Vandaag is het zwaar bewolkt en vanmorgen was het vliegveld van Kunduz alweer gesloten voor al het vlieg verkeer. En het regent op dit moment flink.

Maar de avonden zijn prachtig.

Als de zon ondergaat boven onze PRT.

Tapijten

Vandaag was het weer 'local market'  in onze PRT.
Hoewel ik alles wat daar te koop wordt aangeboden al tien keer heb gezien, en dat wat ik leuk vind al heb gekocht, is het toch altijd weer leuk even rond te lopen.

Schappen met petjes en hoedjes,

Stapels sjaals in vele kleuren.
Maar het meest exotisch zijn nog steeds de tapijthandelaars.

Het ziet er echt uit als 1001 nacht. Jammer dat ik zo weinig verstand heb van tapijten, anders zou ik er vast een paar kopen.

Voorjaar

Het voorjaar is aangebroken. Alle groen loopt heel snel uit.
De hoofdweg naar het plateau waarop ons kamp is gelegen zag er een paar weken nog zo uit :

Gisteren was het beeld heel anders:

Tussen de bomen door zie je het plateau liggen, aan de voet van het plateau groene velden. Een paar honderd meter rechts stroomt de rivier de Kunduz. De rivier heb ik zelf nog niet gezien, met uitzondering van uit het vliegtuig - en natuurlijk op de kaart. Dit is een van de twee rivieren die het plateau hebben uitgesleten.

In een maand ziet het er weer heel anders uit !

Naar School

Het is elke keer weer een enorme opsteker om schoolkinderen op straat van en naar school te zien lopen.
Onder de taliban was dat wel even iets anders. Daarom is het juist zo'n feest om meisjes naar school te zien gaan.

Het Afghaanse onderwijs systeem maakt op slimme manier gebruik van de schaarse school gebouwen. Er wordt in 'shifts' onderwijs gegeven.
Van 7 uur tot half tien zijn de eerste, tweede en derde klas aan de beurt.
Van 10 uur tot half een de klassen vier, vijf en zes, en de klassen zeven, acht, negen, tien, elf en twaalf van een uur tot kwart over vijf.

Er is openbaar onderwijs waarvoor geen schoolgeld verschuldigd is, er zijn particuliere scholen en er zijn religieuze scholen. Deze laatste zijn zowel in staats handen als in particuliere handen.
De gemiddelde school bijdrage voor een particuliere school bedraag 500 Amerikaanse dollar per jaar (het totale jaar salaris van een kleine ambtenaar).

De eerste jaren is het onderwijs gemengd, vanaf het zevende school jaar worden jongens en meisjes apart onderwezen. Dat is veel beter want meisjes zijn nu eenmaal slimmer dan jongens en zo worden de meisjes niet gedwongen het lage tempo van de jongens te volgen.

Afghaanse tapijten

Overal waar je kijkt in Afghanistan zie je tapijten. Op elke vloer in elke kamer, in elk kantoor, in de tuin, op het dak en zelfs op de straat zie je tapijten.
Natuurlijk zijn er fabrieks tapijten (die je na een paar weken in Afghanistan te zijn meteen herkent) maar er zijn natuurlijk heel veel hand geknoopte tapijten.
Op elke 'local market' zijn tapijt verkopers - zelfs in onze eigen (PRT-Kunduz) local market die op elke vrijdag wordt gehouden.
Tot zelfs in de gevangenis van Kunduz stad worden tapijten geweven (zie mijn eerdere blog).

Tapijten worden ook veel als kadeau gegeven. Zo werd ik verrast door Gul Mohammad, de commandant van Police SubStation 2, met een prachtig hand geknoopt tapijt met de kaart van Afghanistan daarin verweven.

Tapijt knopen is echte volkskunst en daarmee onderdeel van de kultuur, van het alledaagse leven.

Een heel navrante uiting daarvan is de zogenaamde warrug of het oorlogs tapijt.

Direct na de inval van de Russen in Afghanistan, zo vanaf 1979, verschenen er op de markt tapijten met afbeeldingen uit het alledaagse, geweldadige, oorlogs leven.

Ik heb daar heel gemengde gevoelens over. Maar het is ontegenzeggelijk onderdeel van de Afghaanse hedendaagse kultuur. Hoewel ik er nooit een in mijn huis zou willen hebben.

De AK 47 is een favoriet onderwerp, evenals helicopters, handgranaten en tanks.

Als ik de keuze heb kies ik liever het tapijt te rechter of linker zijde, die in het midden laat ik maar hangen voor de echte liefhebber. En het tapijt van Gul Mohammad zal ik koesteren als dierbare herinnering.

 

دموکراسی Democratie

Weer een golf van aanslagen, vooral in Kaboel, maar ook in andere steden en gebieden in Afghanistan.
Hoe een ultiem kleine groep van mensen het voor hun land verpesten !
Als Nederlanders denken wij de kampioenen te zijn van het 'polderen'. De Afghanen zijn ook dol op overleg. Ze komen tezamen en besprekende gezamenlijke problemen. De ultieme vorm van democratie. Dat is ook Afghaanse cultuur. De Afghaan is niet belust op geweld en vechten (zoals kort geleden in de Volkskrant stond).
Zo'n commentaar is gewoon racistisch, napraterij en wordt nep historisch onderbouwd.

Zittend op hun hurken, vaak op een muurtje of een randje, bespreken ze, geheel op hun gemak, de gebeurtenissen in hun wereld.
Als de gemoederen niet verhit raken (wat soms wel het geval is) wordt er in heel fraai geformuleerde taal gesproken en wordt steeds iedereen om toestemming en instemming gevraagd om te mogen spreken en wordt gezegd hoe vereerd men is te zijn uitgenodigd voor de bespreking.
Voor ons is het vaak moeilijk om in de lange besprekingen ons geduld te bewaren. Hier komt men niet direct ter zake, in tegendeel, dat zou heel onbehoorlijk zijn.

En de jongens kijken toe hoe het moet.

Vol respect en met veel belangstelling.

Iedereen heeft er tijd voor want overleg (shura) is belangrijk. Het is beter te praten dan te vechten.

Hun leven is niet makkelijk, het leven is hier hard, ze zijn onafhankelijk geesten. Dat moeten ze ook wel zijn; wie heeft zich ooit om ze bekommerd ? Als het nodig is zullen ze voor zichzelf op komen.

Maar uiteindelijk willen deze mensen gewoon, zoals elke mens, in veiligheid hun kinderen groot brengen en in vrede leven.

Local Market

In de PRT, ons kamp, wordt op vrijdag een markt gehouden. Op deze markt bieden lokale verkopers goederen aan. Er zijn allerhande spullen te koop en het geheel is een kleurig schouwspel.
Er zijn glimmende beeldjes en beestjes te koop:

Kralen en halskettingen:

En natuurlijk het alternatieve Afghaanse nationale symbool; de burqa:

Maar voor mij zijn het de kooplui die een bezoek aan de local market meer dan de moeite waard maken.

Ver uit mijn favoriet is deze voorname oudere heer. Hij heeft zulke speciale kleding stukken te koop ! Dit keer een antieke herenjas in de Moghul stijl. Ik zou het graag kopen, maar wat doe je er mee ? Ik ben ervan overtuigd dat sommige van zijn stukken museum waardig zijn.